Lạ kỳ “ngà” thực vật có thể thay thế cho ngà voi?

Blog Khoa học - Ngà voi và các chế phẩm từ voi rất được yêu thích, đặc biệt là ở thị trường châu Á. Trong vòng 10 năm trở lại đây, 62% số lượng voi trên thế giới bị săn giết, chủ yếu để lấy ngà. Theo dự đoán, lượng voi bị giết trong năm nay vẫn sẽ nhiều hơn số voi mới được sinh ra, đẩy dần loài voi đến bên bờ tuyệt chủng.

Cây dừa ngà với chùm quả. Ảnh: Waynesword

Nhiều luật lệ, chính sách trong khu vực cũng như quốc tế đã được đưa ra nhằm bảo vệ loài voi. Các sản phẩm từ ngà voi bị cấm bán ở nhiều nơi trên thế giới. Song do nhu cầu quá lớn, các sản phẩm này vẫn dễ dàng tìm thấy ở chợ đen còn số lượng voi vẫn không ngừng giảm sút . Thiết nghĩ, một trong những giải pháp khả thi là tìm ra nguồn nguyên liệu thay thế cho ngà voi.

Hạt Tagua (hạt cây dừa ngà –Ivory Palm) là nguồn nguyên liệu thay thế tự nhiên có nguồn gốc thực vật đầy triển vọng. Cây dừa ngà có tên khoa học là Phytelephas marcocarpa, là cây nhiệt đới mọc ở lưu vực sông Amazon của Bolivia, Ecuador và Peru. Hạt cây chứa chất hemicellulose rất cứng và chắc khi đã khô, nhờ thế người ta có thể chạm khắc, nhuộm màu và đánh bóng hạt y như với ngà voi thật.

Hạt Tagua. Ảnh: Waynesword

Chiều dài hạt Tagua khoảng 5cm chiều dài, từng bị coi là hạn chế trong việc chế tác. Tuy nhiên, khi hạt được nghiền nhỏ rồi nén lại dưới nhiệt độ và áp suất cao cùng một số chất kết dính hiện đại, người ta có được những khối tagua cứng chắc kích thước lớn, có thể dùng để chạm khắc.

Từ giữa thế kỉ XIX, hạt Tagua đã được dùng làm cúc áo, quân cờ, xúc xắc, đồ thủ công vv...Kể cả khi plastic xuất hiện, loại hạt này vẫn có vai trò vô cùng quan trọng.

Xúc xắc, đồ thủ công làm từ hạt Tagua. Ảnh: Oreilly

Đồ dùng từ hạt Tagua có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên, không gây nguy hại đến môi trường. Ngoài ra, do có thể được dùng để thay thế ngà voi, các vật phẩm từ hạt này càng được phổ biến, ưa chuộng, cơ may sống sót của voi càng tăng. Hơn thế, tăng cường sử dụng hạt Tagua có thể giúp các khu vực sinh thái rừng mưa đang bị đe dọa-quê hương của loài cây này được quan tâm bảo vệ hơn.

Ước tính, mỗi năm một cây dừa ngà cái có thể cho lượng hạt bằng với khối lượng ngà của một con voi châu Phi trung bình. Đồng thời, trong khi voi chỉ có một cặp ngà, dừa ngà cho hạt hàng năm và người ta thu hoạch hạt mà không phải chặt cây.

Tham khảo: Waynesword