Vươn tầm quốc tế với nghiên cứu khoa học Việt

Blog Khoa học - Các thành tựu khoa học của Giáo sư Trần Thanh Vân giúp mở đường cho những cơ hội tiến tới sự hợp tác khoa học đỉnh cao cho Việt Nam.

GS Trần Thanh Vân, người sáng lập dự án Trung tâm Giáo dục và Khoa học Liên ngành ở Quy Nhơn

Ngày 12/8 tới, tại Quy Nhơn sẽ diễn ra cuộc "Gặp gỡ Việt Nam" lần thứ 9 và khánh thành Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành với sự có mặt của 8 nhà khoa học đoạt giải Nobel. Đây là thành quả lớn sau hơn 20 năm nỗ lực của Giáo sư Trần Thanh Vân cùng những người bạn làm khoa học của ông, nhằm mục đích mà ông đau đáu nhất là "nâng cao hình ảnh của Việt Nam".

Đã từ lâu, tên tuổi của Giáo sư, Tiến sĩ vật lý Jean Trần Thanh Vân, Việt kiều Pháp trở nên thân thuộc với cộng đồng khoa học trong nước và quốc tế qua các hoạt động khoa học sôi nổi và những đóng góp cho nền giáo dục nước nhà.

Từ năm 1966, khi mới 26 tuổi, ông đã sáng tạo ra một loại hình hội thảo khoa học mới là cuộc "Gặp gỡ Moriond". Đầu tiên chỉ là cuộc gặp vài ngày giữa những nhà khoa học - những người bạn của ông, cùng nghỉ ngơi, trao đổi, đào sâu suy nghĩ những vấn đề trong lĩnh vực vật lý. Đến năm 1989, ông tổ chức cuộc "Gặp gỡ Blois" tập trung chuyên sâu hơn, mời những nhà khoa học uy tín lớn hơn.

Đến nay, "Gặp gỡ Moriond" vẫn họp vào tháng 3 mỗi năm tại vùng Savoie ở nước Pháp, thu hút gần 400 diễn giả và nhà khoa học, còn "Gặp gỡ Blois" được tổ chức trọng thể vào tháng 5 mỗi năm tại Lâu đài chính của thành phố Blois. Cuộc gặp gỡ này là một trong những hội thảo vật lý quốc tế uy tín nhất.

Kể từ khi bắt đầu loại hình hội thảo khoa học này, có rất nhiều nhà khoa học thành danh đã khởi nguồn nghiên cứu từ các cuộc gặp gỡ Moriond để thuyết trình các công trình đầu tiên trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học của họ. Rất nhiều người chia sẻ rằng chính nhờ sự khuyến khích nhận được từ những bài thuyết trình đầu tiên của họ tại các cuộc gặp gỡ khoa học là điểm xuất phát quan trọng khích lệ họ tiếp bước trên con đường nghiên cứu khoa học.

Giáo sư Trần Thanh Vân chia sẻ: “"Những người trẻ là những người của tương lai. Tổ chức hội nghị không phải để chỉ có những người có danh tiếng đến, vì những người danh tiếng đã là của quá khứ, mà chúng ta cần cho tương lai.” Xét cho cùng, nếu không có những nỗ lực từ trong nước, cộng đồng khoa học này không thể lớn mạnh và phát triển được.

Vợ chồng ông đã tổ chức rất nhiều hoạt động hỗ trợ học sinh, sinh viên nghèo hiếu học và học giỏi, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên toàn quốc.

Vấn đề về chảy máu chất xám tại Việt Nam vẫn là một vấn đề nan giải. Hy vong rằng tạo cơ chế khích lệ các nhà khoa học trẻ ở trong nước có điều kiện tiếp xúc với các hội nghị, hội thảo khoa học quốc tế là sẽ khích lệ đượccác nhà khoa học Việt Nam thành danh ở nước ngoài về quê hương đóng góp xây dựng quê hương.